Gospodarowanie odpadami zarówno w Polsce jak i na terenie całej Unii Europejskiej obwarowane jest wieloma restrykcjami. Z takimi restrykcjami spotkać się mogą podmioty, które decydują się na import z zagranicy odzieży używanej. Przy ewentualnej kontroli przez służbę celno-skarbową transportu takich towarów, organ może bowiem uznać, że przewożona odzież stanowi odpad w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o odpadach, a tym samym na przewoźnika, wysyłającego i odbiorcę odpadów nałożone są szczególne obowiązki, których niedopełnienie grozi dotkliwymi karami pieniężnymi rzędu nawet kilkuset tysięcy złotych.
W rozumieniu ustawy o odpadach (art. 3 ust. 1 pkt 6) odpadem jest każda substancja lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany. W kontekście oceny, czy sprowadzana z zagranicy odzież używana stanowi odpad w rozumieniu przepisów ww. ustawy przyjęto stanowisko, zgodnie z którym decydującym jest to, czy odzież używana została poddana sortowaniu, segregowaniu, czy też jest to odzież używana niesortowana. Istotny pogląd wyraził w tej kwestii Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z dnia 27.08.2004 r. (sygn. akt SA/Sz 1586/03), w którym to orzeczeniu sąd oceniał możliwość zakwalifikowania odzieży używanej jako odpadów, stwierdzając: „Odzież używana, poprzez jej zebranie przestaje być rzeczą niczyją, stając się własnością podmiotu, który ją zebrał. Z chwilą dokonania wstępnej segregacji (wstępnego sortowania), w celu oddzielenia odzieży, której stan pozwala na jej dalsze używanie, od odzieży, która do tego celu już się nie nadaje, ta część odzieży, która nadaje się do dalszego użytku (noszenia) traci cechę odpadu (nastąpił bowiem odzysk odpadu). Taka odzież używana staje się zatem towarem, który może być przedmiotem obrotu towarowego, także międzynarodowego.”.
System kontrolowania przesyłania odpadów oparty na przepisach unijnych oraz krajowych zakłada natomiast, że przemieszczanie odpadów może odbywać
się wyłącznie w celu ich odzysku lub unieszkodliwiania. Zgodnie natomiast z przepisami ustawy o odpadach odzysk lub unieszkodliwianie odpadów może odbywać się wyłącznie na podstawie zezwolenia na przetwarzanie odpadów (art. 41 ust. 1 ustawy o odpadach). Aktualnie obowiązuje Baza Danych o Odpadach (BDO), w której to zarejestrowane są podmioty biorące udział w wytwarzaniu, zbieraniu, przetwarzaniu lub transportowaniu odpadów. W przypadku, gdy dany podmiot posiada zezwolenie na przetwarzanie odpadów, informacja na ten temat powinna być ujawniona w BDO. W przypadku braku posiadania przez odbiorcę odpadów zezwolenia na ich przetwarzanie, transport odzieży używanej zakwalifikowanej w trakcie kontroli jako odzież niesortowana może zostać uznany za nielegalne przemieszczenie odpadów.
Kary związane z nielegalnym transportem odpadów zostały określone w różnych aktach prawnych. Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym, wwóz odpadów na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej bez wymaganego zezwolenia zagrożone jest sankcją w wysokości 12.000 zł. Natomiast na podstawie ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska nakłada na odbiorcę odpadów przywiezionych nielegalnie bez dokonania zgłoszenia, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości od 50.000 do 300.000 zł.
W komunikatach straży granicznej, służby celno-skarbowej czy inspektoratu ochrony środowiska nierzadko pojawiają się informacje o prowadzonych postępowaniach związanych z nielegalnym przemieszczaniem odpadów. Basiewicz Kasprzyk Kancelaria Radców Prawnych sp. z o.o. reprezentuje Klientów w postępowaniach administracyjnych związanych z transportem (w tym systemem SENT) oraz gospodarowaniem odpadami (BDO). Zainteresowanych zachęcamy do kontaktu za pośrednictwem skrzynki pocztowej e-mail: biuro@basiewiczkasprzyk.pl lub telefonicznie pod nr: (71) 307-02-23.
Autorem niniejszej publikacji jest Basiewicz Kasprzyk Kancelaria Radców Prawnych Sp. p. z siedzibą we Wrocławiu.
www.basiewiczkasprzyk.pl
