Mimo wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu [Dz.U.2020.971] większość przedsiębiorstw nie dostosowało swojej działalności do nowych regulacji i nie dokonało wdrożenia tzw. procedury AML (Anti-Money Laundering). Z założenia AML ma zapobiegać występowaniu sytuacji, w których przedsiębiorstwo dokonuje transakcji z kontrahentem, co do którego może zachodzić podejrzenie, że przepływy pieniężne mogą mieć związek z praniem pieniędzy lub finansowaniem terroryzmu. Dodatkowo rolą procedury jest stworzenie systemu powiadamiania właściwych organów o zaistnieniu sytuacji, w której doszłoby do nieprawidłowości przy realizowaniu umowy.
Wprowadzone ustawą obowiązki w znacznym stopniu dotyczą branż regulowanych, instytucji finansowych wolnych zawodów. Wynika to nie tylko z jej zakresu podmiotowego, ale przede wszystkim z rodzaju sankcji jakie nakłada na firmy, które owych obowiązków nie zrealizują.
W dniu 15 maja 2021 r. weszła w życie kolejna nowelizacja ustawy, zmieniająca treść art. 2 określającej katalog podmiotów zobowiązanych do wdrożenia procedury AML, a do której dodano przedsiębiorców zajmujących się obrotem dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi oraz antykami. Na tej samej zasadzie objęto regulacją te podmioty, które pośredniczą w tego rodzaju transakcjach. Limitem wprowadzającym ustawowy obowiązek jest okoliczność przeprowadzenia transakcji o wartości większej niż 10.000 euro.
Nowo dodana regulacja:
po pkt 24dodaje się pkt24a w brzmieniu:„
24a) przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6marca 2018r. – Prawo przedsiębiorców prowadzący działalność polegającą na:
- obrocie lub pośrednictwie w obrocie dziełami sztuki, przedmiotami kolekcjonerskimi oraz antykami w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2021r. poz.685, 694 i 802), w tym gdy działalność taka jest prowadzona:–w galeriach sztuki lub domach aukcyjnych lub–z wykorzystaniem wolnego portu rozumianego jako strefa lub pomieszczenie, w których towary są traktowane jako nieznajdujące się na obszarze celnym państw członkowskich lub państw trzecich, w tym z wykorzystaniem wolnego obszaru celnego,
- b)przechowywaniu dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich oraz antyków w rozumieniu art. 120 ust. 1 pkt 1–3 ustawy z dnia 11marca 2004r. o podatku od towarów i usług, gdy działalność taka jest prowadzona z wykorzystaniem wolnego portu, o którym mowa w lit. a tiret drugie
–w zakresie transakcji o wartości równej lub przekraczającej równowartość 10000euro, bez względu na to, czy transakcja jest przeprowadzana jako pojedyncza operacja, czy kilka operacji, które wydają się ze sobą powiązane;”
Link do ustawy nowelizującej:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20210000815/T/D20210815L.pdf
Obowiązek wdrożenia procedury wynika wprost z art. 50 ustawy, który stanowi, że: „Instytucje obowiązane wprowadzają wewnętrzną procedurę w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, zwaną dalej "wewnętrzną procedurą instytucji obowiązanej".
Ustawa bardzo szeroko opisuje katalog zdarzeń, w których pojawić się może obowiązek podjęcia działań oraz wskazuje sposób postępowania przedsiębiorcy, który znalazł się w sytuacji w której istnieje podejrzenie wystąpienia nieprawidłowości transakcji. Sama procedura powinna uwzględniać charakter, rodzaj i rozmiar prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej i w zależności od tego zawierać określenie czynności i działań podejmowanych w ramach ograniczenia ryzyka, środków stosowanych w przypadku identyfikacji ryzyka, a także zasad przyjętych w organizacji i regulacji informacyjnych dla GIIF.
W ramach podstawowych obowiązków ustawowych przedsiębiorcy dokonujący transakcji sprzedaży lub zakupu paliwa powinni wykonać czynności techniczne polegające na:
- wdrożenie wewnętrznej procedury AML.
- wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za funkcjonowanie procedury w przedsiębiorstwie.
- wdrożenie wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń.
Dokument powinien zostać sporządzony w formie pisemnej lub utrwalony na nośniku elektronicznym wraz z potwierdzeniem daty jego wprowadzenia w przedsiębiorstwie.
Jakkolwiek obecnie ilość wszczętych postępowań przeciwko firmom związanych z naruszeniem obowiązków ustawowych jest obecnie stosunkowo nieliczna, oczywista jest rekomendacja sporządzenia dokumentu procedury AML i utrwalenie go w formie pisemnej jako formy zabezpieczenia przed ewentualnym zarzutem niedopełnienia obowiązków i wszczęcia z tej przyczyny postępowania wobec przedsiębiorcy.
Wśród kar administracyjnych nakładanych na przedsiębiorców, szczególnie istotne są:
- Kara pieniężna (ustalana indywidualnie, do kwoty 1 mln euro),
- Cofnięcie koncesji lub zezwolenia albo wykreślenie z rejestru działalności regulowanej.
Wysokość kar dotychczas ustalanych w postępowaniach o naruszenie AML jest zależna głównie od rozmiaru prowadzonej działalności tj. wysokości przychodów przedsiębiorcy i wacha się od kilkunastu do kilkuset tysięcy złotych.
Kancelaria świadczy usługi wdrożenia procedury AML w przedsiębiorstwach objętych obowiązkiem. Zapraszamy do kontaktu za pośrednictwem skrzynki pocztowej e-mail: biuro@basiewiczkasprzyk.pl lub telefonicznie.
Link do oferty wdrożenia AML: https://www.basiewiczkasprzyk.pl/pl/dedykowana/wdrozenie-procedury-aml
Autorem niniejszej publikacji jest Basiewicz Kasprzyk Kancelaria Radców Prawnych Sp. p. z siedzibą we Wrocławiu.
www.basiewiczkasprzyk.pl
