Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o systemie monitorowania: w przypadku przewozu towaru rozpoczynającego się na terytorium kraju podmiot wysyłający jest obowiązany, przed rozpoczęciem przewozu towaru, przesłać do rejestru zgłoszenie, uzyskać numer referencyjny dla tego zgłoszenia i przekazać ten numer przewoźnikowi. W przypadku dostawy towarów w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej "dostawą towarów", podmiot wysyłający jest obowiązany również przekazać numer referencyjny podmiotowi odbierającemu. Dalsze ustępy art. 5 precyzują, jakie informacje powinno zawierać zgłoszenie podmiotu wysyłającego do SENT.
Ustawa o systemie monitorowania przewiduje również katalog kar pieniężnych w przypadku niewykonywania obowiązków określonych w omówionym powyżej art. 5 ustawy.
Wysokość kary jest określona ryczałtowo, co powoduje całkowity automatyzm w działalności organów. Zostało to dostrzeżone przez sądy, i zagadnienie to zostało przedstawiona do rozstrzygnięcia Trybunałowi Konstytucyjnemu, który przyjął do rozpoznania skargę w przedmiocie ustalenia „Odpowiedzialności przewoźnika za niedokonanie zgłoszenia przewozu towarów, w warunkach, gdy przejazd przez terytorium RP był wynikiem samowolnej decyzji kierującego pojazdem”. Zgodnie z przedstawionym pytaniem do TK skarga konstytucyjna dotyczy zbadania zgodności:
„1) art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów (Dz. U. poz. 708, ze zm.; dalej: u.s.m.) z art. 42 ust. 1, art. 45 ust. 1 w związku z art. 2, art. 31 ust. 3 Konstytucji RP „przez to, że przewiduje niepodlegającą miarkowaniu karę pieniężną w wysokości 20 000 zł, za niedokonanie zgłoszenia przez przewoźnika przewozu towaru przez terytorium RP, jak również przez to, że dopuszcza nałożenie ww. kary pieniężnej bez względu na okoliczności tego czynu, przez co nie zapewnia gwarancji wynikających z art. 42 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji”;
2) art. 22 ust. 3 u.s.m. z art. 2 Konstytucji RP „poprzez naruszenie zasad prawidłowej legislacji poprzez stanowienie przepisów niejasnych i nie zapewniających podstawowych gwarancji materialnoprawnych i procesowych wynikających z art. 42 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji RP”.
W przypadku uznania przez Trybunał Konstytucyjny, że przepis art. 22 ustawy o SENT jest niekonstytucyjny, w zakresie w jakim nie daje możliwości miarkowania kary w zależności od okoliczności sprawy, wówczas nie tylko wpłynie to na orzecznictwo, ale również będzie podstawą do wznowienia zakończonych spraw.
Niewątpliwie w najbliższym czasie, w związku z pytaniem prawnym Sądu Apelacyjnego w Warszawie do Trybunału Konstytucyjnego oraz podobnymi sprawami toczącymi się przed sądami powszechnymi doprowadzą do ujednolicenia praktyki orzeczniczej, a także być może do zmian legislacyjnych, które wydają się być konieczne.
Basiewicz Kasprzyk Kancelaria Radców Prawnych sp. p reprezentuje Klientów w postępowaniach przed Urzędami Celno – Skarbowymi, sądami administracyjnymi, Urzędem Regulacji Energetyki oraz Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawach uchylenia lub obniżenia kar administracyjnych. Zainteresowanych zachęcamy do kontaktu za pośrednictwem skrzynki pocztowej e-mail: biuro@basiewiczkasprzyk.pl lub telefonicznie pod nr: (71) 307-02-23.
Autorem niniejszej publikacji jest Basiewicz Kasprzyk Kancelaria Radców Prawnych Sp. p. z siedzibą we Wrocławiu.
www.basiewiczkasprzyk.pl
